فصل ۲ - قسمت ۳۰: غلبه بر دوگانگی فردگرایی و جمع‌گرایی

در قسمت سی‌ام پادکست روزنه که بخش پایانی فصل دوم است، تمرکز اصلی بر «پیوستگی امر فردی و جمعی» و نقش مفهوم «قابلیت» در حفظ این تعادل است. این قسمت توضیح می‌دهد که هرچند هدف آموزش پیشرفت فردی است، اما پیشرفت واقعی فرد نمی‌تواند در انزوا از جامعه اتفاق بیفتد؛ بلکه باید در تعامل و ارتباطی عمیق با جامعه و ساختارهای اجتماعی باشد. در این راستا نقدهایی به دیدگاه آمارتیا سن مطرح می‌شود که در عین تأکید بر آزادی فردی، اهمیت تأثیرات اجتماعی بر فرد را نادیده می‌گیرد. در مقابل، اندیشه مکین‌تایر برجسته می‌شود که انتقاد دارد به دوگانگی مصنوعی بین فردگرایی افراطی و جمع‌گرایی سازمانی. او معتقد است این دو نگاه در فرهنگ معاصر ما به بن‌بست اخلاقی منجر شده است. همچنین تیلور مطرح می‌شود که خویشتن را فقط در بستر جامعه و ارتباط با دیگران معنادار می‌داند و معتقد است فردیت واقعی زمانی شکوفا می‌شود که فرد به خیر جمعی متصل باشد. ویگوتسکی نیز این بحث را از جنبه شناختی عمیق‌تر می‌کند و تأکید دارد که ادراکات و فهم ما ریشه در تعاملات اجتماعی و تاریخ جمعی دارند. نهایتاً نتیجه‌گیری می‌شود که مفهوم قابلیت کمک می‌کند شاگردان در بستر فعالیت‌های معنادار اجتماعی به آگاهی عمیقی از رابطه خود با جامعه و درک یگانگی نوع بشر برسند؛ و این آگاهی است که آن‌ها را از فردگرایی افراطی مصون نگه می‌دارد و به آن‌ها هویت فردی و جمعی مستحکمی می‌بخشد.